Με γνωστό τραγουδιστή το φετινό άναμμα του δέντρου στην Τρίπολη

H Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και το Διασυνεδριακό Πολιτιστικό Κέντρο Δημητσάνας, από κοινού με την Περιφέρεια Πελοποννήσου, τον Δήμο Γορτυνίας, το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης), την Κοιν.Σ.Επ. Μαίναλον και άλλους τοπικούς φορείς και πολίτες πρόκειται να πραγματοποιήσουν στη Δημητσάνα (23-30 Ιουλίου 2023) το 4ο Θερινό Σχολείο για την Πολιτιστική Κληρονομιά του Αγροτικού Χώρου με ειδική θεματική:

«Συν-πράττοντας με τις κοινότητες:

Σχεδιασμός και εφαρμογή δράσεων για τη διαφύλαξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς»

Το 4o Θερινό Σχολείο θα πραγματοποιηθεί παράλληλα με το 5o Εργαστήριο της Παραδοσιακής Τέχνης της Πέτρας που οργανώνεται από την Κίνηση Πολιτών «Άνθη της Πέτρας» και άλλους φορείς στα Λαγκάδια Αρκαδίας με αντικείμενο τη διαφύλαξη και μετάδοση στις νεότερες γενιές της παραδοσιακής τέχνης της πέτρας, καθώς και τη μελέτη, καταγραφή και προβολή της συμβολής και της επίδρασης της τέχνης των Λαγκαδινών μαστόρων στην ελληνική παραδοσιακή αρχιτεκτονική.

Η παρούσα πρόσκληση απευθύνεται σε:

• πτυχιούχους κοινωνικής ανθρωπολογίας, εθνολογίας, λαογραφίας, πολιτισμικών σπουδών, πολιτιστικής διαχείρισης και συναφών επιστημονικών πεδίων,

• στελέχη πολιτιστικών φορέων και μουσείων νεότερου πολιτισμού,

• στελέχη που χειρίζονται θέματα πολιτισμού σε οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης,

• στελέχη αγροτικών και γυναικείων συνεταιρισμών που ενδιαφέρονται να εργαστούν για την ανάδειξη τοπικών παραδοσιακών διατροφικών προϊόντων και παραδόσεων ως πολιτιστικής κληρονομιάς,

• εκπαιδευτικούς και των δύο βαθμίδων εκπαίδευσης και συντονιστές/-ριες εκπαιδευτικού έργου.

Σκοπός του 4ου Θερινού Σχολείου είναι να παράσχει συστηματική εισαγωγική κατάρτιση σε όσους/όσες επιθυμούν να συνδράμουν ενεργά τις κοινότητες άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς στον σχεδιασμό και την εφαρμογή δράσεων για τη διαφύλαξη και την ανάδειξή της.

Στο πλαίσιο αυτό, όσοι/όσες ολοκληρώσουν με επιτυχία τη συμμετοχή τους στις εργασίες του 4ου Θερινού Σχολείου για την Πολιτιστική Κληρονομιά του Αγροτικού Χώρου αναμένεται:

1. Να έχουν εισαχθεί συστηματικά στη Σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO 2003) και στις δημόσιες πολιτικές για την εφαρμογή της στην Ελλάδα.

2. Να έχουν γνωρίσει παραδείγματα καλών πρακτικών διαφύλαξης και ανάδειξης της άυλης πολιτιστικής κληρονομίας γενικώς, και της πολιτιστικής κληρονομιάς του αγροτικού χώρου ειδικότερα.

3. Να έχουν κατανοήσει τις προϋποθέσεις, τα κριτήρια και τη διαδικασία εμπλουτισμού του Εθνικού Ευρετηρίου Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, ώστε να μπορούν να συνδράμουν τις κοινότητες στη συγκρότηση και την υποβολή φακέλων για την εγγραφή σε αυτό στοιχείων της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς τους.

4. Να έχουν ενημερωθεί για τις δυνατότητες οικονομικής ενίσχυσης δράσεων που σχετίζονται με τη διαφύλαξη και την ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής Κληρονομιάς.

5. Να έχουν αντιληφθεί τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η άυλη πολιτιστική κληρονομιά στην κοινωνική συνοχή και τη βιώσιμη ανάπτυξη, ιδιαίτερα των λιγότερο ευνοημένων περιοχών.

6. Να έχουν εξοικειωθεί με τα ποικίλα ηθικά και δεοντολογικά ζητήματα που ανακύπτουν στις δημόσιες πολιτικές διαχείρισης της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι/-ες καλούνται να ανατρέχουν στην ιστοσελίδα της ΔΙΝΕΠΟΚ https://ayla.culture.gr, στην οποία και θα δημοσιεύονται ανακοινώσεις σχετικά με το 4ο Θερινό Σχολείο.

Οι αρχές που διέπουν το Θερινό Σχολείο

Σημαντική πλευρά του Θερινού Σχολείου είναι η δημιουργία κλίματος συναδελφικότητας μεταξύ των σπουδαστών/-στριών, των εισηγητών/-τριών και όλων όσοι συμμετέχουν με την τοπική κοινωνία. Γι’ αυτό και δίνεται έμφαση στον διάλογο, την ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών και τη συνεργασία των συμμετεχόντων. Η συμμετοχή στα εργαστήρια, στις συμπληρωματικές δραστηριότητες και εκδηλώσεις του Σχολείου, αλλά και στο κοινό γεύμα και δείπνο, αποτελεί ευκαιρία αλληλογνωριμίας, επαφής και αλληλεπίδρασης.

Σημειώνεται ότι, ενώ στις συνεδρίες του Θερινού Σχολείου είναι ευπρόσδεκτος/-η να παραστεί ως ακροατής/-τρια κάθε ενδιαφερόμενος/-η, στα εργαστήρια δικαίωμα συμμετοχής έχουν μόνο οι σπουδαστές/-τριες του Σχολείου.

Γνωριμία με τη Δημητσάνα

Ως τόπος διοργάνωσης του 4ου Θερινού Σχολείου, η Δημητσάνα συγκεντρώνει τα εξής χαρακτηριστικά:

α) Πρόκειται για τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, στο οποίο αποτυπώνεται η συνέχεια της κατοίκησης από τους αρχαίους χρόνους μέχρι σήμερα (αρχαία Τεύθις, αρχαία Γόρτυνα, βυζαντινές εκκλησιές, νεότερα μοναστηριακά σύνολα αποκατεστημένα από το ΥΠ.ΠΟ.Α., μοναδικά δείγματα νεότερης λαϊκής και λόγιας αρχιτεκτονικής, παραδοσιακοί οικισμοί, έντονα αποτυπωμένη στον χώρο αγροτική ταυτότητα).

β) Στην περιοχή δραστηριοποιούνται με τρόπο ιδιαίτερα επιτυχημένο πολιτιστικοί φορείς, όπως το Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, το Λαογραφικό Μουσείο Στεμνίτσας, το Ιστορικό Αρχείο Γορτυνίας και η Βιβλιοθήκη Δημητσάνας, το Συνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Δημητσάνας, η Κίνηση Πολιτών «Άνθη της Πέτρας» κ.ά.

γ) Στη Δημητσάνα έχουν ξεκινήσει οι εργασίες για τη δημιουργία του Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου Δημητσάνας, το οποίο πρόκειται να στεγασθεί στο Αρχοντικό Αντωνόπουλου. Την ευθύνη σχεδιασμού του έργου, το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Πελοπόννησος 2014-2020», έχει η ΔΙΝΕΠΟΚ. Η μουσειολογική μελέτη, η οποία έχει εγκριθεί από το Συμβούλιο Μουσείων του ΥΠΠΟΑ, βασίζεται σε μια ανανεωμένη προσέγγιση τόσο της λαογραφίας και της μουσειολογίας, όσο και του ρόλου που μπορούν να αναλάβουν τα λαογραφικά μουσεία στις τοπικές κοινωνίες του αγροτικού χώρου.

δ) Οι περιοχές της Αρκαδίας συνδέονται μεταξύ τους με το πρώτο διεθνώς πιστοποιημένο ελληνικό περιπατητικό μονοπάτι (Menalon Trail). Έτσι, η ευρύτερη περιοχή της Δημητσάνας αποτελεί ιδανικό πεδίο για την πρακτική εκπαίδευση των συμμετεχόντων/-ουσών στην ερμηνεία τοπίου και πολιτιστικής κληρονομιάς.

Ως εκ τούτου, η Δημητσάνα προσφέρει πολλά παραδείγματα για τις δυνατότητες αλλά και τα προβλήματα που σχετίζονται με την ανάδειξη μιας ορεινής αγροτικής περιοχής σε πολιτισμικό αγαθό (προστασία του οικισμού, πολιτιστικός τουρισμός).

Το Ημερήσιο Πρόγραμμα

Το 4ο Θερινό Σχολείο για την Πολιτιστική Κληρονομιά του Αγροτικoύ Χώρου θα πραγματοποιηθεί το διάστημα από 23 έως 30 Ιουλίου 2023.

To Πρόγραμμα περιλαμβάνει καθημερινές συνεδρίες και εργαστήρια που θα πραγματοποιούνται από τις 09.00 μέχρι τις 14.00 και από τις 18.00 μέχρι τις 21.00, εκτός και αν σημειώνεται διαφορετικά (βλ. Πρόγραμμα 4ου Θερινού Σχολείου). Η παρακολούθηση των συνεδριών και των δραστηριοτήτων του Θερινού Σχολείου είναι υποχρεωτική για τους σπουδαστές/-στριες.

Στο πρόγραμμα περιλαμβάνεται, επίσης, μέτριας δυσκολίας πεζοπορία, η συμμετοχή στην οποία είναι προαιρετική. Η διοργάνωση της συγκεκριμένης δραστηριότητας έχει ανατεθεί σε πιστοποιημένους επαγγελματίες οδηγούς βουνού καθώς και πιστοποιημένους επαγγελματίες ερμηνείας φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς με μεγάλη σχετική εμπειρία. Σημειώνεται ότι, ενώ από την πλευρά των διοργανωτών θα ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας, όσοι/-ες επιλέξουν να συμμετάσχουν αναλαμβάνουν πλήρη και αποκλειστική ευθύνη για την κατάσταση της υγείας τους και την εκ μέρους τους τήρηση των οδηγιών και των μέτρων ασφαλείας.

Το Σχολείο πλαισιώνεται από εκδηλώσεις που οργανώνονται από τη ΔΙΝΕΠΟΚ και το Διασυνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Δημητσάνας σε συνεργασία με την Περιφέρεια Πελοποννήσου, τον Δήμο Γορτυνίας, το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης), την Κοιν.Σ.Επ. Μαίναλον και άλλους τοπικούς φορείς και πολίτες της περιοχής. Στόχος των εκδηλώσεων αυτών είναι αφενός η ανάδειξη της σημασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς σε ένα ευρύτερο κοινό που κατοικεί στην περιοχή ή την επισκέπτεται κατά τους θερινούς μήνες και αφετέρου η ενεργός συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας στη διοργάνωση του Θερινού Σχολείου και στον διάλογο που αναμένεται να προκύψει για την πολιτιστική κληρονομιά του αγροτικού χώρου.

Το ημερήσιο πρόγραμμα είναι διαθέσιμο σε μορφή pdf εδώ: 4o_Θερινό_Σχολείο_2023_Πρόγραμμα