Ελληνική Επανάσταση | Η μάχη του Μεχμέταγα στην Αρκαδία

ΠΡΟΛΟΓΟΣ:

Η μάχη του στον οικισμό Μεχμέταγα ή Μειμέταγα, υπήρξε μια σημαντική μάχη, στη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης του 1821. Έλαβε χώρα, στον οικισμό Μεχμέταγα (σημερινή Γαρέα), που βρίσκεται στο νομό Αρκαδίας και ειδικότερα, βρίσκεται εγγύς της Τρίπολης. Στις 18 Ιουλίου του 1826, διεξήχθη η μάχη του Μεχμέταγα, στην οποία οι Έλληνες επαναστάτες νίκησαν τις αιγυπτιακές δυνάμεις του Ιμπραήμ πασά.

ΠΡΙΝ ΤΗ ΜΑΧΗ:

Κατ’ αρχάς, το Φεβρουάριο του 1825 είχε αποβιβαστεί στη Πελοπόννησο ο Ιμπραήμ πασάς, ο οποίος ήταν γιος του αντιβασιλέα της Αιγύπτου Μοχάμεντ Άλυ και επικεφαλής των αιγυπτιακών δυνάμεων, για να καταστείλει την επανάσταση στη Πελοπόννησο και είχε καταφέρει να έχει υπό τον έλεγχο του το μεγαλύτερο μέρος της Πελοποννήσου.

Εικόνα 1: Ο Αιγύπτιος, Ιμπραήμ πασάς.

 

 Το 1826, ο Ιμπραήμ είχε, υπό τον έλεγχο του το μεγαλύτερο μέρος της Πελοποννήσου, αλλά είχε υποστεί ήττες από τους Έλληνες επαναστάτες και το Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και ως εκ τούτου, είχε απώλειες τόσο σε έμψυχο δυναμικό όσο και σε υλικό εφοδιασμού. 

Τον Ιούνιο του 1826, ο Ιμπραήμ επιχείρησε να καταλάβει τη Μάνη, αλλά ηττήθηκε από τους Μανιάτες στη μάχη της Βέργας (22 Ιουνίου του 1826). Αφού ηττήθηκε, ο Ιμπραήμ κατευθύνθηκε προς την Τριπολιτσά, για να λάβει τα απαραίτητα εφόδια για το στρατό του. 

Η δύναμη του στρατού του Ιμπραήμ ήταν ισχυρή, ώστε όσοι Έλληνες φύλαγαν τα στενά μεταξύ της Μεσσηνίας και της κεντρικής Πελοποννήσου, οι οποίοι είχαν επικεφαλείς τους, το Δημήτριο Πλαπούτα και τον Γενναίο Κολοκοτρώνη, ο οποίος ήταν γιος του Θεόδωρου, μόλις είδαν τα αιγυπτιακά στρατεύματα να προχωρούν από τα πεδινά του Λεονταρίου και της Καρύταινας (επαρχιών της Αρκαδίας) απομακρύνθηκαν. 

Αυτοί που κατείχαν τις Καρυές απομακρύνθηκαν προς την Αλωνίσταινα, ενώ όσοι στρατοπέδευαν στο Μάνεσι κατευθύνθηκαν προς τον οικισμό των Βερβένων. Επιπλέον, στη διάρκεια της πορείας του, ορισμένοι Καρυτινοί (κάτοικοι της επαρχίας της Καρύταινας του νομού Αρκαδίας), χτύπησαν ένα τμήμα του στρατού του. Παρ’ όλα αυτά, ο Ιμπραήμ μετέβη στην Τρίπολη και έλαβε τα απαραίτητα τρόφιμα και πολεμοφόδια για το στρατό του.

                                               

Η ΜΑΧΗ:

Ο Ιμπραήμ βρισκόταν στην Τρίπολη, όπου έλαβε τα απαραίτητα τρόφιμα και πολεμοφόδια για το στρατό του. Όμως, οι στρατιώτες, επειδή δε σιτίζονταν επαρκώς έβγαιναν από τη πόλη και πήγαιναν στα γειτονικά χωριά, για να πάρουν τρόφιμα. 

Στις 18 Ιουλίου του 1826, 400 Αιγύπτιοι αναχώρησαν από την Τρίπολη και κατευθύνθηκαν προς τον οικισμό Μεχμέταγα. Την ίδια στιγμή, ο Κολοκοτρώνης, ο οποίος βρισκόταν στην Αργολίδα, συγκέντρωσε όσο μπορούσε, αρκετούς στρατιώτες, οι οποίοι είχαν διαταγή να κινηθούν προς τον οικισμό του Μεχμέταγα και να το καταλάβουν. 

Επικεφαλείς τους ήταν, ο Νικηταράς (Νικήτας Σταματελόπουλος), ο Παναγιώτης Γιατράκος, ο Γενναίος Κολοκοτρώνης, ο Χατζημιχάλης Νταλιάνης και ο Πορτογάλος φιλέλληνας, Αντόνιο Αλμέιδα. Οι δυνάμεις των Ελλήνων, ανέρχονταν στους 2.000 άνδρες. Ο Αντόνιο Αλμέιδα, ήταν επικεφαλής 120 ιππέων και κατέλαβε τον οικισμό. Οι υπόλοιποι οπλαρχηγοί, βρίσκονταν στα γύρω υψώματα του οικισμού.

 Οι Αιγύπτιοι προχωρούσαν προς τον οικισμό. Όταν τους αντιλήφθηκαν, ο Νικηταράς και οι υπόλοιποι οπλαρχηγοί, έσπευσαν να βοηθήσουν τον Αλμέιδα, για μη κυκλωθεί από τους Αιγυπτίους και διεξήχθη μια σκληρή μάχη. Οι Αιγύπτιοι σχημάτισαν τετράγωνο ώστε να μάχονται απ’ όλες τις πλευρές, ενώ Τουρκαλβανοί που πολεμούσαν μαζί τους, κατέλαβαν ένα σπίτι και άρχισαν να πυροβολούν από εκεί. 

Εναντίον του σχηματισμού των Αιγυπτίων, κινήθηκε ο Αλμέιδα με τους λογχοφόρους ιππείς του και το διέσπασε, ενώ ο Χατζημιχάλης Νταλιάνης, κυνηγούσε τους Αιγύπτιους, οι οποίοι απομακρύνονταν. Τότε, οι Αιγύπτιοι ζήτησαν ενίσχυση από την Τρίπολη και έτσι, 650 πεζοί και 80 ιππείς, στάλθηκαν στο Μεχμέταγα. Ο Κολοκοτρώνης, ο οποίος παρακολουθούσε τη μάχη από ένα ύψωμα, βλέποντας να έρχονται οι ενισχύσεις των Αιγυπτίων, ζήτησε από τους Έλληνες, να αποχωρήσουν προς τα υψηλότερα υψώματα.

Εικόνα 2: Ο Έλληνας οπλαρχηγός, Στάικος Σταϊκόπουλος.

 Στη συνέχεια, το ιππικό και όλοι οι Έλληνες, οι οποίοι πολεμούσαν υποχώρησαν και ταυτόχρονα, οι Αιγύπτιοι τους κατεδίωκαν. Τότε, εμφανίστηκε ο Στάικος Σταϊκόπουλος, ο οποίος ήταν οπλαρχηγός και καταγόταν από τον οικισμό Ζάτουνα της επαρχίας Γορτυνίας (περιοχή του νομού Αρκαδίας), με λίγους άνδρες, πυροβολούσε από ένα υψηλό ύψωμα τις αιγυπτιακές δυνάμεις, ενώ φώναζε ότι, ερχόταν ο Κολοκοτρώνης με ισχυρές δυνάμεις. 

Οι Αιγύπτιοι, βλέποντας τους πυροβολισμούς και ακούγοντας τον Σταϊκόπουλο να λέει αυτά τα λόγια, πανικοβλήθηκαν και άρχισαν να υποχωρούν προς την Τριπολιτσά. Τότε, οι Έλληνες βλέποντας την υποχώρηση των Αιγυπτίων, καταδίωξαν τις αιγυπτιακές δυνάμεις. Η μάχη τελείωσε και οι Έλληνες είχαν νικήσει. Οι Αιγύπτιοι, είχαν σ’ αυτή τη μάχη 200 νεκρούς, ενώ είχαν αφήσει στο πεδίο της μάχης αρκετά όπλα, τα οποία τα πήραν οι Έλληνες, οι οποίοι είχαν τέσσερις νεκρούς.

Εικόνα 3: Ο Πορτογάλος φιλέλληνας, Αντόνιο Αλμέιδα.

 Μετά τη νικηφόρα μάχη, ο Ιμπραήμ κινήθηκε εναντίον της περιοχής της Κυνουρίας (επαρχία του νομού Αρκαδίας), όπου προσπάθησε να τη καταλάβει, αλλά ηττήθηκε και πάλι από τους Έλληνες. Μ’ αυτό τον τρόπο, δε κατόρθωσε να επιβάλλει τον έλεγχό του σ’ όλη τη περιοχή της Αρκαδίας. 

Σ’ αυτό το σημείο, πρέπει να αναφέρουμε ότι, στη συγκεκριμένη μάχη, διακρίθηκε ο Πορτογάλος φιλέλληνας, Αντόνιο Αλμέιδα. Ο Κολοκοτρώνης, βλέποντας πόσο μεγάλη ήταν η συνεισφορά του οργανωμένου, τακτικού ιππικού στη μάχη, θέλησε να το ενισχύσει και να το αξιοποιήσει περισσότερο και σ’ άλλες σημαντικές στρατιωτικές επιχειρήσεις. Όμως, υπήρχε διάσταση απόψεων με τον πρόεδρο της κυβέρνησης Ανδρέα Ζαΐμη, ο οποίος δεν ήθελε να αφήσει τον Αλμέιδα στη διάθεση του Κολοκοτρώνη. Έτσι, λόγω της θέσης του, διέταξε τον Πορτογάλο φιλέλληνα ν’ αποχωρήσει από τον Μοριά και να τεθεί κάτω από τις εντολές του Κάρολου Φαβιέρου, ο οποίος ήταν Γάλλος φιλέλληνας και πολέμησε, στη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης του 1821.

 

ΕΠΙΛΟΓΟΣ:

Η μάχη, η οποία διεξήχθη στον οικισμό του Μεχμέταγα στις 18 Ιουλίου του 1826, υπήρξε μια σημαντική μάχη, στη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης του 1821. Οι Έλληνες κατάφεραν οργανωμένα και νίκησαν τους Αιγυπτίους. Μ’ αυτή τη νικηφόρα μάχη και τις επόμενες νικηφόρες μάχες, που ακολούθησαν, έδειξαν ότι, ο Ιμπραήμ πασάς δεν ήταν ανίκητος και οι Έλληνες τόνωσαν το ηθικό τους. Ταυτόχρονα, ο Ιμπραήμ δεν κατόρθωσε να ελέγξει όλη τη περιοχή της Αρκαδίας, η οποία ήταν σημαντική για τον έλεγχο όλης της Πελοποννήσου. 

Επιμέλεια: Βαγγέλης Κούλης για το Hondos News