Η οικοδόμηση του Παρθενώνα ήταν ένα τεχνολογικά καινοτόμο και, φυσικά, εξαιρετικά δύσκολο έργο για τους αρχαίους Έλληνες.
Κατάφεραν με την τεχνολογία τους να εξορύξουν, να μεταφέρουν και να ανεβάσουν τεράστιες ποσότητες μαρμάρου από την Πεντέλη, στον βράχο της Ακρόπολης.
Στα έργα της Ακρόπολης εργάστηκαν ελεύθεροι πολίτες, άποικοι, δούλοι και μαρμαράδες από την Πάρο, τη Νάξο και τη Μικρά Ασία.
Η Αθήνα έγινε εργοτάξιο
Χιλιάδες τεχνίτες έχτισαν τον Παρθενώνα σε χρόνο ρεκόρ. Το 447 π.Χ., κατά τη «Χρυσή Εποχή του Περικλή», ξεκίνησε η κατασκευή του Παρθενώνα, του μεγαλύτερου κτιρίου της Ακρόπολης.
Η κατασκευή έγινε από τους αρχιτέκτονες Ικτίνο και Καλλικράτη, ενώ καθήκοντα γενικού διαχειριστή είχε ο Φειδίας. Η Αθήνα μετατράπηκε σε εργοτάξιο. Για την κατασκευή του Παρθενώνα εργάστηκαν χρυσοχόοι, χαλκουργοί, μαρμαρογλύπτες, ξυλουργοί, σχοινουργοί και ιδιοκτήτες βοδιών. Λέγεται ότι ανάμεσα στους χιλιάδες εργάτες ήταν και ο Αθηναίος φιλόσοφος Σωκράτης, ο οποίος ήταν λιθοξόος. Τα έργα ολοκληρώθηκαν μέσα σε 8 χρόνια.
«Οδός Λιθαγωγίας»: Ο δρόμος από το λατομείο της Πεντέλης προς την Ακρόπολη
Τουλάχιστον 20 χιλιάδες τόνοι πεντελικού μαρμάρου χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του Παρθενώνα. Για να μεταφέρουν τα μάρμαρα οι αρχαίοι τεχνίτες έχτισαν την «οδό Λιθαγωγίας».
Ο δρόμος ξεκινούσε από το λατομείο στο σπήλαιο του Νταβέλη στην Πεντέλη και κατέληγε στη νότια πλευρά της Ακρόπολης.
Το ταξίδι κρατούσε περίπου 6 ώρες. Υπολογίζεται ότι υπήρχαν περίπου 20 βαγόνια που κάλυπταν το δρομολόγιο δέκα φορές την ημέρα.
Ο συντονισμός ήταν περίπλοκος και άψογος, καθώς όλα έπρεπε να φτάσουν στο εργοτάξιο της Ακρόπολης την κατάλληλη στιγμή και όχι νωρίτερα για να αποφευχθεί ο συνωστισμός. Όταν έφταναν τα μάρμαρα, οι εργάτες έπρεπε να τα σηκώσουν στον ιερό βράχο.
Τους ήταν αδύνατο να το κάνουν μόνο με τη σωματική τους δύναμη. Χάρη στις μηχανικές γνώσεις και την εφευρετικότητά τους, ανακάλυψαν τρόπους ανύψωσης που έμοιαζαν με σύγχρονες μεθόδους.
Κατασκεύασαν αυτοσχέδιους γερανούς με τεράστιες τροχαλίες στις οποίες προσαρμόστηκαν τσουλήθρες εκατέρωθεν για να λειτουργήσουν ως αντίβαρα. Εκτός από αυτή τη μέθοδο, οι τεχνίτες κατασκεύαζαν και ξύλινους γερανούς.
Οι αρχαιολόγοι υπολογίζουν ότι 8 μεγάλοι γερανοί και άλλοι μικρότεροι εργάστηκαν γύρω από τον Παρθενώνα, κυρίως μέσα στον υπό κατασκευή ναό. Εκμεταλλευόμενοι τις αρχές και τους νόμους της φυσικής χρησιμοποίησαν κατάλληλους μοχλούς και τροχαλίες που πολλαπλασίαζαν τη στιγμή της δύναμης.
Ήταν τόσο καλοφτιαγμένα που μπορούσαν να σηκώσουν ένα μάρμαρο δέκα τόνων σε ύψος 15 μέτρων σε είκοσι λεπτά.
Παρόμοιες τεχνικές συσκευές χρησιμοποιήθηκαν στην αποκατάσταση του Παρθενώνα το 1984. Από το 2017 στο Τεχνολογικό Πάρκο Λαυρίου στεγάζεται ο γερανός, ο οποίος κατασκευάστηκε στη Γαλλία και εξυπηρετούσε τις εργασίες αποκατάστασης συνεχώς για 33 χρόνια.
Πρόκειται για μια ιστορική μηχανή στην κατασκευή της οποίας συμμετείχε και ο αρχιτέκτονας και αναστηλωτής του Παρθενώνα Μανώλης Κορρές. Ο ιστορικός γερανός του Παρθενώνα εκτίθεται στο μουσείο του Λαυρίου για εκπαιδευτικούς σκοπούς.
Δείτε παρακάτω το βίντεο συναρμολόγησης γερανού στο τεχνολογικό πάρκο Λαυρίου