Στην ευρεία τηλεδιάσκεψη που ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε νωρίς το απόγευμα της Τετάρτης 9 Μαρτίου, με τους περιφερειάρχες της χώρας και υπουργούς της κυβέρνησης, μετείχε ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου Παναγιώτης Νίκας.
Στη συνάντηση συζητήθηκαν διεξοδικά το νέο ΕΣΠΑ 2021 – 2027, το Ταμείο Ανάκαμψης, το ΕΠΑ (Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης, πρώην Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων), καθώς και οι ανθρώπινοι πόροι και τα θέματα στελέχωσης της περιφερειακής αυτοδιοίκησης.
Ο πρωθυπουργός, στη διάρκεια της σημερινής συνάντησης -ανάλογη της οποίας προγραμματίζεται σε περίπου δύο μήνες- εξέφρασε ικανοποίηση για σημαντική αύξηση της απορρόφησης των πιστώσεων του ΕΣΠΑ 2014 – 2020 και γνωστοποίησε ότι οι προσκλήσεις του νέου ΕΣΠΑ θα ξεκινήσουν το ερχόμενο φθινόπωρο. Παράλληλα σημείωσε ότι το ΕΠΑ (πρώην ΠΔΕ) θα είναι απλούστερο, αλλά ενδεχομένως να καθυστερήσει η εφαρμογή του.
Κατά τη συνάντηση, εξ άλλου, γνωστοποιήθηκε ότι σύντομα θα υπάρξουν εξελίξεις όσον αφορά στον περιορισμό της Αποκεντρωμένης διοίκησης, ώς έναν βαθμό, καθώς και ότι -σε συνεννόηση με τους περιφερειάρχες- θα επέλθουν αλλαγές υπαλλήλων στις διαχειριστικές αρχές.
Ακόμα, ανακοινώθηκε μεταξύ άλλων, ότι οι 13 Περιφέρειες θα λάβουν 200.000.000 ευρώ για οδικά έργα, όπως και ότι θα δοθεί μία ακόμα -η τελευταία- παράταση, ώς τις 31 Μαΐου, των συμβασιούχων που καλύπτουν τις ανάγκες οι οποίες προέκυψαν από την πανδημία της covid-19.
Κατά την παρέμβασή του, ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου Π. Νίκας, εστίασε στα εξής σημεία:
Α) Όσον αφορά στο ΕΣΠΑ 2021 – 2027 σημείωσε ότι στο πρόγραμμα της Περιφέρειας για υποδομές μεταφορών έχει κατανεμηθεί για την εν λόγω περίοδο ένα πολύ μικρό ποσό, μόλις 30 εκ. ευρώ, και ζήτησε τα προβλεπόμενα στο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών έργα να τα υποδεχτεί προς χρηματοδότηση το Τοµεακό Πρόγραμμα του υπουργείου Μεταφορών.
Παράλληλα επισήμανε την ανάγκη για οριζόντιο προγραμματισμό και ολοκληρωμένο σχεδιασμό κοινωνικών προγραμμάτων καθώς, όπως σημείωσε ο Π. Νίκας, παρουσιάζεται σοβαρό πρόβλημα ανοµοιογένειας στην άσκηση των κοινωνικών πολιτικών και ταυτόχρονα επικαλύψεων αλλά και κενό παρέμβασης σε τοµείς κοινωνικών δράσεων, µε αποτέλεσµα στην πράξη να έχουν υλοποιηθεί λίγες αποκεντρωµένες δράσεις κοινωνικής προστασίας.
Ακόμα, κάλεσε για ενίσχυση των υπηρεσιών διαχείρισης των περιφερειακών προγραμμάτων, αλλά και για τον περιορισμό των έργων αυτεπιστασίας των Εφορειών Αρχαιοτήτων.
Β) Αναφορικά με το ΕΠΑ 2021 – 2025, ο περιφερειάρχης Π. Νίκας δήλωσε ότι το Περιφερειακό Πρόγραµµα Ανάπτυξης της Περιφέρειας Πελοποννήσου έχει προσδιοριστεί στα 126 εκ. ευρώ για την εκτέλεση έργων για το χρονικό διάστηµα 2021 – 2025, παρατηρώντας ότι όσον αφορά στα μεταφερόμενα έργα θα χρειαστεί να αυξηθεί στο 170% το ποσοστό του συνολικού προϋπολογισμού της δηµόσιας δαπάνης των έργων που εντάσσονται σε αυτό, αντί για το 130% που τώρα καλύπτει η υπερδέσμευση.
Ακόμα, ζήτησε όσον αφορά στα έργα µε επαναλαμβανόμενες δράσεις (κουνοποκτονία, αποχιονισµός, αντιπλημμυρικά, καθαρισµοί ρεµάτων – χειμάρρων – ποταμών, συντηρήσεις/αποκαταστάσεις υποδομών κτλ.), να εξαιρεθούν από το ΕΠΑ και να χρηματοδοτηθούν µε άλλους τρόπους, όπως γινόταν παλαιότερα (ΚΑΠ).
Παρατήρησε επίσης, ότι -δεδομένης της υποστελέχωσης των υπηρεσιών διαχείρισης των Περιφερειών και της υπερκάλυψης των εγκεκριμένων προϋπολογισμών των ΠΠΑ από τον προϋπολογισμό των μεταφερόμενων ενταγµένων στο ΠΔΕ 2021 έργων- είναι απαραίτητο να δοθεί περισσότερος χρόνος για την ολοκλήρωση των απαραίτητων ενεργειών για τη μετάπτωση των µεταφερόµενων έργων στα νέα ΠΠΑ ώστε να υπάρξει μεταβατικό στάδιο.
Γ) Οσον αφορά στο Ταμείο Ανάκαµψης, ο περιφερειάρχης Π. Νίκας ζήτησε να υπάρξει ενεργοποίηση προσκλήσεων µε δικαιούχους ΟΤΑ (Α και Β βαθμού), ενώ ως έργα ιδιαίτερης στρατηγικής σημασίας που δύναται να ενταχθούν στο Ταμείο Ανάκαµψης εισηγήθηκε,
α) την δηµιουργία περιβαλλοντικού πάρκου στη µετρική γραµµή Κόρινθος – Δερβένι απὀ το πρόγραµµα φυσικών διαδρομών ή τουριστικής ανάπτυξης του άξονα “Εκσυγχρονισμός και βελτίωση της ανθεκτικότητας κύριων κλάδων οικονοµίας της χώρας” του εν λόγω Ταμείου Ανάκαµψης,
β) έργα αντιδιαβρωτικής προστασίας στον Κορινθιακό Κόλπο και
γ) πρόγραµµα βελτίωσης της οδικής ασφάλειας για την Περιφέρεια Πελοποννήσου σχετικά µε την αποκατάσταση του οδικού δικτύου προκειµένου να βελτιωθεί το επίπεδο λειτουργίας και ασφάλειας των οδικὠν μεταφορών.
Δ) Τέλος, σχετικά με το ανθρώπινο δυναμικό των Περιφερειών, ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου εξέφρασε την ανάγκη για την ενίσχυσή τους σε προσωπικό από,
α) την κατάργηση της αποκεντρωµένης διοίκησης (για αρμοδιότητες που δεν υπάρχει συνταγματικό κώλυμα),
β) τη µεταφορά της Υπηρεσία ΤΑΣ (σεισµόπληκτων) και
γ) τη δυνατότητα πρόσληψης εξειδικευμένου προσωπικού ορισμένου χρόνου µέσω ΜΟΔ ή Αναπτυξιακών Οργανισμών.
Επισήμανε ακόμα την ανάγκη να υπάρξουν νέοι οργανισμοί λειτουργίας και επανεξέταση της σύνθεσης των υπηρεσιακών και πειθαρχικών συμβουλίων.
Στην ανακοίνωση που εξέδωσε το γραφείο του πρωθυπουργού για τη σημερινή συνάντηση, σημειώνονται τα εξής:
“Είναι πάρα πολύ σημαντικό ότι έχει αυξηθεί η απορρόφηση των περιφερειακών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ από εκεί που το παραλάβαμε. Είναι σίγουρα μια μεγάλη επιτυχία την οποία την πιστωνόμαστε όλοι. Και επίσης σημαντικό είναι το γεγονός ότι θα έχουμε στη διάθεσή μας λίγο παραπάνω από 2 δισ. ευρώ πρόσθετους πόρους για το επόμενο ΕΣΠΑ.
Ο υπουργός Ανάπτυξης γνωρίζει πόσο επιμένω στην τήρηση των σχετικών χρονοδιαγραμμάτων για την ψήφιση του νόμου για να μπορέσουμε και εμείς να είμαστε συνεπείς ως προς το χρονοδιάγραμμα των προσκλήσεων, έτσι όπως παρουσιάστηκε. Θέλουμε να έχουμε ένα ΕΣΠΑ το οποίο να “τρέχει” με πλήρεις ρυθμούς και να φαίνεται η απορρόφησή του”, σημείωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην τηλεδιάσκεψη που είχε με τους 13 Περιφερειάρχες της χώρας.
Με εισηγητές τον πρόεδρο της Ενωσης Περιφερειών Ελλάδας περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολο Τζιτζικώστα και τους περιφερειάρχες Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη, Δυτικής Ελλάδας Νεκτάριο Φαρμάκη και Αττικής Γιώργο Πατούλη, στην τηλεδιάσκεψη συζητήθηκαν εκτός από το ΕΣΠΑ 2021-2027, και τα θέματα του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης, του Ταμείου Ανάκαμψης και του προσωπικού των Περιφερειών.
Ειδικά για το ΕΣΠΑ, για την περίοδο 2014 – 2020 η πρόοδος υλοποίησης των περιφερειακών προγραμμάτων κρίνεται ικανοποιητική καθώς ο μέσος όρος δαπανών ανέρχεται σήμερα στο 72%, έναντι ποσοστού απορρόφησης 25% τον Ιούλιο του 2019. Για την περίοδο 2021 – 2027, στα 13 περιφερειακά προγράμματα κατανέμονται αυξημένοι πόροι σε σχέση με το ΕΣΠΑ 2014 – 2020, δηλαδή 8.066 εκατ. ευρώ, έναντι 5.980 εκατ. ευρώ στο ΕΣΠΑ 2014 – 2020. Το σχετικό νομοσχέδιο για το νέο ΕΣΠΑ αναμένεται να εισαχθεί αύριο Πέμπτη στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής και για ψήφιση στην Ολομέλεια την επόμενη Παρασκευή.
Από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, για το 2022 προβλέπεται αυξημένο όριο πληρωμών 200 εκατ. ευρώ, έναντι 160 εκατ. ευρώ το 2021, ενώ οι δαπάνες λόγω φυσικών καταστροφών σε επίπεδο πιστώσεων δεν θα προσμετρούνται και θα δίνονται με υπερδέσμευση, κατόπιν έγκρισης της Επιτροπής Κρατικής Αρωγής και της διαθεσιμότητας των πόρων από το ΓΛΚ.
Παράλληλα από το υπουργείο Εσωτερικών ανακοινώθηκε η έκτακτη ενίσχυση ρευστότητας προς τις Περιφέρειες για την αντιμετώπιση του αυξημένου ενεργειακού κόστους συνολικού ύψους 8 εκατ. ευρώ, μέσω έκδοσης νέας συμπληρωματικής ΚΑΠ. Το ύψος της αντιστοιχεί σε μία πρόσθετη μηνιαία ΚΑΠ και έρχεται να προστεθεί στην τακτική επιχορήγηση που λαμβάνουν οι Περιφέρειες. Το ποσό αυτό πρόκειται να καταβληθεί σε δύο ισόποσες δόσεις: 4 εκατ. ευρώ εντός του Μαρτίου και 4 εκατ. ευρώ μέχρι τις αρχές Μαΐου.
Συζητήθηκαν επίσης η ενίσχυση των Περιφερειών σε ανθρώπινο δυναμικό και οι αναπτυξιακές δυνατότητες που δίνουν τα χρηματοδοτικά εργαλεία του υπουργείου Εσωτερικών για την υλοποίηση έργων αιχμής που βελτιώνουν στην πράξη την καθημερινότητα των πολιτών.
Στην τηλεδιάσκεψη μετείχαν από την πλευρά της κυβέρνησης οι υπουργοί Ανάπτυξης Αδωνις Γεωργιάδης, Εσωτερικών Μάκης Βορίδης και Επικρατείας Ακης Σκέρτσος, οι αναπληρωτές υπουργοί Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης και Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας, ο υφυπουργός Ανάπτυξης Γιάννης Τσακίρης, οι γενικοί γραμματείς Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δημήτρης Σκάλκος, Ανθρώπινου Δυναμικού Βιβή Χαραλαμπογιάννη, Συντονισμού Θανάσης Κοντογεώργης και ο διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης του υπουργείου Οικονομικών Νίκος Μαντζούφας.