ΠΡΟΛΟΓΟΣ:
Ο Τζένγκις Χαν, υπήρξε μια μεγάλη, ισχυρή πολιτική και στρατιωτική προσωπικότητα, που επηρέασε τη παγκόσμια ιστορία. Καταγόταν από τη Μογγολία. Κατάφερε σε σύντομο χρονικό διάστημα, να ενώσει τις μογγολικές φυλές και να θέσει τα θεμέλια, για την μετέπειτα εξέλιξη και ακμή της μογγολικής αυτοκρατορίας.
ΤΑ ΠΡΩΙΜΑ ΧΡΟΝΙΑ:
Ο Τζένγκις Χαν γεννήθηκε το 1155 ή το 1162 στο Ντελούουν Μπολντόγκ, που βρίσκεται κοντά στο όρος Μπουρχάν Χαλντούν και τα ποτάμια Ονόν και Χερλέν στη σύγχρονη βόρεια Μογγολία. Το πραγματικό του όνομα, ήτο Τεμουζίν, ενώ είχε και το προσωνύμιο «ο λύκος της Στέπας». Πατέρας του, ήταν ο Γιεσούγκει, ο οποίος ήταν επικεφαλής της μογγολικής φυλής Κιγιάντ και μητέρα του, ήταν η Χοελούν. Ο Τεμουζίν, ήταν ο τρίτος μεγαλύτερος γιος του Γιεσούγκει. Επομένως, κατανοούμε ότι, καταγόταν από την άρχουσα και αριστοκρατική τάξη των Μογγόλων.
Τα πρώτα χρόνια της ζωής του, τα έζησε ως νομάς στη φυλή Μποργιτζήν. Ο πατέρας του Τεμουζίν, κανόνισε να παντρευτεί ο γιος του, μια κοπέλα, που λεγόταν Μπόρτε, η οποία ήτο μέλος της μογγολικής φυλής Ονγκιράτ.
Ο νεαρός Τεμουζίν, μετέβη στη βάση της φυλής Ονγκιράτ (ήταν μόλις εννέα ετών) και θα παντρευόταν τη συγκεκριμένη κοπέλα, όταν θα γινόταν ο ίδιος δώδεκα ετών. Όμως, ο πατέρας του Τεμουζίν, δηλητηριάστηκε από τους Τατάρους, που ήτο μογγολικό φύλο και ο ίδιος γύρισε πίσω, με σκοπό να διεκδικήσει την αρχηγία της φυλής του, αλλά τα μέλη της φυλής του, αρνήθηκαν, επειδή ο Τεμουζίν, ήταν μικρός στην ηλικία.
Έτσι, εγκατέλειψαν το Τεμουζίν, τη μητέρα του και τα αδέλφια του και τους άφησαν χωρίς προστασία. Για τα επόμενα χρόνια, ζούσαν σε συνθήκες απόλυτης ένδειας και για να επιβιώσουν, τρέφονταν από άγρια φρούτα και από το κυνήγι άγριων ζώων. Παρά τις δυσκολίες, που αντιμετώπισε κατάφερε να επιβιώσει και να γίνει ένας δυνατός και πολεμοχαρής άνθρωπος.
Όταν έγινε δεκαέξι ετών, παντρεύτηκε τη Μπόρτε και αυτός ο γάμος είχε, ως αποτέλεσμα την ένωση των δύο αντίστοιχων φυλών. Κατά τη διάρκεια των εφηβικών του χρόνων, αντίπαλες φυλές απήγαγαν τόσο τον ίδιο όσο και τη νεαρή γυναίκα του και πέρασε αρκετό χρόνο ως σκλάβος, πριν αποφασίσει να κάνει μια τολμηρή απόδραση. Εν τέλει, παρά τις δυσκολίες, που αντιμετώπισε, κατάφερε να ενώσει όλες τις Μογγολικές φυλές μέχρι το 1206, υπό την ηγεσία του και άρχισε να προετοιμάζει τα στρατιωτικά του σχέδια, με σκοπό να επεκτείνει την αυτοκρατορία και συνάμα την επιρροή των Μογγόλων.
ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ:
 |
| Εικόνα 2: Η Μογγολική αυτοκρατορία του Τζένγκις Χαν και των διαδόχων του. |
Ο Τεμουζίν κατάφερε, μέσω των πολέμων, που διεξήγε να ενώσει όλες τις μογγολικές φυλές έως το 1206, όπου και ανακηρύχτηκε ηγέτης των Μογγόλων και μάλιστα, έλαβε το προσωνύμιο «Τζένγκις Χαν». Το προσωνύμιο «Τζένγκις», μάλλον σήμαινε «Ωκεανός».
Στη συνέχεια, κινήθηκε, με σκοπό να καταλάβει τις όμορες περιοχές της Μογγολίας. Πιο συγκεκριμένα: κατέλαβε μέσα σε πέντε χρόνια, ένα μέρος της Σιβηρίας και τη σύγχρονη κινεζική επαρχία Ξινγιάν.
Έπειτα, η δυναστεία των Τατάρων, Τζαρτσέν, που είχε υπό την κυριαρχία της, τη βόρεια Κίνα και είχε την έδρα της στο Ζονγκντού, δηλαδή τη σημερινή πόλη του Πεκίνου, έστειλε διάβημα στον ηγέτη των Μογγόλων και του ζήτησε να γίνει αυτός και οι Μογγόλοι υποτελείς τους (των Τατάρων).
Ο Τζένγκις Χαν αρνήθηκε και εν συνεχεία, διεξήγαγε πόλεμο εναντίον τους. Νίκησε την προσαρτημένη στην δυναστεία, φυλή Τανγκούτ, και το 1214 κατέκτησε την δυναστεία και τους πενήντα εκατομμύρια πολίτες της. Ο Μογγολικός στρατός τότε αριθμούσε μόλις 100.000 στρατιώτες.
Η φήμη του εξαπλώθηκε ραγδαία και αυτό είχε, ως αποτέλεσμα μακρινές φυλές από το Καζακστάν και το Κιργιστάν, άκουσαν για τον Μεγάλο Χαν, και ανέτρεψαν τους βουδιστές κυβερνήτες τους, προκειμένου να ενταχθούν στην αυξανόμενη αυτοκρατορία του.
Επιπλέον, προσπάθησε να κλείσει μια εμπορική συμφωνία με το βασίλειο του Χορασάν, που είχε την έδρα της, στη σημερινή περιοχή του ανατολικού Ιράν και επεκτεινόταν από το Αφγανιστάν έως τη Μαύρη θάλασσα.
Ο Σουλτάνος του συγκεκριμένου βασιλείου, αρχικά συμφώνησε, αλλά στη συνέχεια δολοφόνησε την πρώτη εμπορική νηοπομπή των Μογγόλων με 450 εμπόρους. Μόλις πληροφορήθηκε ο Τζένγκις Χαν, το συγκεκριμένο γεγονός, κατάστρωσε άμεσα τα στρατιωτικά του σχέδια για την επικείμενη επίθεση, εναντίον του βασιλείου του Χορασάν.
Εν τέλει, οι Μογγόλοι νίκησαν τους μουσουλμάνους του συγκεκριμένου βασιλείου και κατέλαβαν την αυτοκρατορία τους.
Μέχρι το 1219, ο Τζένγκις Χαν κυβερνούσε από το βόρειο τμήμα της Κίνας μέχρι σύνορα του Αφγανιστάν και από τη Σιβηρία μέχρι τα σύνορα του Θιβέτ. Σ’ αυτό το σημείο, πρέπει να τονίσουμε ότι, ο Τζένγκις Χαν, ήταν πολύ σκληρός, σφάγιαζε όποιον αντιστεκόταν, λεηλατούσε και σε αρκετές περιπτώσεις ερήμωνε πόλεις και γενικά, έκανε θηριωδίες και έδειχνε μια φαιδρότητα εναντίον των αντιπάλων του.
ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ:
 |
| Εικόνα 3: Ο Τζένγκις Χαν έφιππος. |
Πιο συγκεκριμένα: Δημιούργησε μία από τις μεγαλύτερες και πιο οργανωμένες ζώνες ελεύθερου εμπορίου στον δρόμο του μεταξιού, δημιούργησε ένα τεράστιο ταχυδρομικό σύστημα, το οποίο ονομάστηκε Yam και αποτέλεσε μια από τις πιο σύγχρονες και καινοτόμες μεταρρυθμίσεις της εποχής, κατασκευάστηκε ένα σύγχρονο οδικό δίκτυο, το οποίο βοήθησε, κατά πολύ στις γρήγορες μετακινήσεις των στρατιωτών από περιοχή σε περιοχή.
Επιπρόσθετα, ήταν υπέρ της ανεξιθρησκείας. Για τις ανώτατες ιεραρχικά θέσεις, επέλεγε άτομα με βάση την ικανότητα και την αξία τους και όχι με βάση την καταγωγή, το οποίο για εκείνη την εποχή, αντιτίθετο στα πρότυπα της τότε κοινωνίας.
Επιπλέον, απαγόρευσε την αγοραπωλησία των γυναικών και επέβαλλε την ισότητα των συζύγων στον γάμο και γενικά, υιοθέτησε μια πολυπολιτισμική αντίληψη για την αυτοκρατορία, δηλαδή δεν επέβαλλε τα ήθη και τα έθιμα των Μογγόλων στους υπηκόους του, αλλά υιοθέτησε πολλά από τα δικά τους, προσπαθώντας να δημιουργήσει μια μίξη ανάμεσα στους λαούς και τους πολιτισμούς του, που κατακτούσε.
Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ:
Τον Αύγουστο του 1227, ο Τζένγκις Χαν έφυγε για την τελευταία του εκστρατεία, με σκοπό να υποτάξει το βασίλειο του Τανγκούτ. Ο Τζένγκις Χαν τραυματίστηκε στην μάχη και έπεσε από το άλογό του, αλλά παρά το γεγονός ότι, ήταν τραυματισμένος και άρρωστος και δεν μπορούσε να διοικήσει το στράτευμά του, αρνήθηκε να αποχωρήσει από το πεδίο της μάχης. Γι’ αυτό το λόγο, έβαλε την Γεσούι, μια από τις γυναίκες του, να διοικεί αντί για εκείνον. Τα τραύματά του, όμως, ήταν πολύ βαριά και αυτό είχε, ως αποτέλεσμα, λίγες ώρες μόλις μετά την κατάκτηση του Τανγκούτ, να πεθάνει σ’ ηλικία 66 ετών. Λίγο πριν πεθάνει ζήτησε να ταφεί σε ένα μέρος που θα παρέμενε μυστικό, όπερ και εγένετο και ακόμα και στις μέρες μας, το σημείο ταφής του, δεν έχει βρεθεί.
ΟΙ ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ:
Ο Τζένγκις Χαν όρισε ως διαδόχους του, τους γιους του και τις κόρες του. Για αρκετά χρόνια, η Μογγολική αυτοκρατορία, συνέχιζε να επεκτείνεται περαιτέρω. Αυτό οφειλόταν στην καλή συνεργασία, που είχαν μεταξύ τους οι γιοι του Τζένγκις Χαν με τους ανώτατους στρατιωτικούς αξιωματούχους.
Σ’ αυτό το σημείο, πρέπει να αναφέρουμε ότι, η ενότητα μεταξύ των διαδόχων του Τζένγκις Χαν, δεν υφίστατο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Στις επόμενες δεκαετίες, υπήρξαν εμφύλιες διαμάχες μεταξύ τους για την εξουσία της αυτοκρατορίας και εν τέλει, η Μογγολική αυτοκρατορία περιήλθε σε μια φάση παρακμής, απώλεσε όλα τα εδάφη, που είχε καταλάβει ο Τζένγκις Χαν και κατέρρευσε το 1368. Οι Μογγόλοι περιορίστηκαν στη περιοχή της Μογγολίας, όπου συνέχιζαν να ζουν ως νομάδες.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ:
Καταληκτικά, ο Τζένγκις Χαν υπήρξε μια μεγάλη πολιτική και στρατιωτική προσωπικότητα της Παγκόσμιας Ιστορίας. Κατάφερε να ενώσει ένα λαό και να το μετατρέψει από νομάδες σε πειθαρχημένους στρατιώτες. Ήταν σε πολλές περιπτώσεις σκληρός και διέπραττε βάναυσες πράξεις, εναντίον των αντιπάλων του και συνάμα, έλαβε μια σειρά από προοδευτικές μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό της αυτοκρατορίας του, οι οποίες αποτελούσαν καινοτομίες για την εποχή του.
Επιμέλεια: Βαγγέλης Κούλης για το Hondos News.