ΠΡΟΛΟΓΟΣ:Στις 25 Μαρτίου του 1821, οι Έλληνες, μετά από σχεδόν τετρακόσια χρόνια σκλαβιάς, επαναστάτησαν εναντίον των Οθωμανών Τούρκων. Είχαν προηγηθεί 16 μεγάλα επαναστατικά κινήματα εναντίον των Οθωμανών Τούρκων, τα οποία τα είχαν καταστείλει οι Οθωμανοί. Το 16ο επαναστατικό κίνημα, ήταν η επανάσταση του 1821, το οποίο, παρά τους κινδύνους, που ελλόχευαν, κατάφερε να εδραιωθεί.
Η ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ:
Κατ’ αρχάς, στις αρχές του 19ου αιώνα, οι υπόδουλοι Έλληνες κατάλαβαν ότι, για να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς Τούρκους, έπρεπε να στηριχθούν στις δικές τους δυνάμεις. Γι’ αυτό το λόγο, το 1814 ιδρύθηκε η Φιλική Εταιρεία στην Οδησσό, στη σημερινή Ουκρανία, από τους Αθανάσιο Τσακάλωφ, Νικόλαο Σκουφά και Εμμανουήλ Ξάνθο, η οποία είχε ως σκοπό, τη μύηση όσων περισσότερων Ελλήνων σ’ αυτήν και να προετοιμάσει τον ένοπλο αγώνα εναντίον των Οθωμανών Τούρκων.
Η Φιλική Εταιρεία μετέφερε την έδρα της στη Κωνσταντινούπολη το 1818. Στο διάστημα αυτό, μύησε πολλούς Έλληνες, ανάμεσα στους οποίους, ήσαν και πολλοί οπλαρχηγοί (π.χ. ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Παπαφλέσσας) και πολλοί επιφανείς πρόκριτοι (π.χ. ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο Κανέλλος Δεληγιάννης).
Αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας, ανέλαβε ο Αλέξανδρος Υψηλάντης το 1820, μετά την άρνηση του Ιωάννη Καποδίστρια. Ο Υψηλάντης σύνταξε το σχέδιο για την έναρξη της Επανάστασης.
Εικόνα 1: Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης περνάει το ποταμό Προύθο
Το σχέδιο προέβλεπε ότι, η επανάσταση θα ξεκινούσε από τις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες της Μολδοβλαχίας (σημερινή Ρουμανία και Μολδαβία), οι οποίες ήσαν ημιαυτόνομες περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και θα μεταφερόταν στα Βαλκάνια και στην κυρίως Ελλάδα. Αυτό δεν έγινε πραγματικότητα, αφού ο Αλέξανδρος Υψηλάντης και οι οπλαρχηγοί Ιωάννης Φαρμάκης και ο Γιωργάκης Ολύμπιος κήρυξαντην επανάσταση στις 21 Φεβρουαρίου του 1821, περνώντας το ποταμό Προύθο. Παρά τις αρχικές τους επιτυχίες, που σημείωσαν, ηττήθηκαν και ο Υψηλάντης κατέφυγε στην Αυστρία, όπου και φυλακίστηκε.
Η επανάσταση στη Μολδοβλαχία μπορεί να μην επέτυχε, αλλά εν τέλει η επανάσταση εδραιώθηκε στο κυρίως ελλαδικό χώρο, δηλαδή στη Πελοπόννησο, στη Στερεά Ελλάδα και στις Κυκλάδες.
Η ΕΔΡΑΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ:
Στα τέλη του 1820 και στις αρχές του 1821, έφτασαν στη Πελοπόννησο ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Γρηγόρης Δικαίος ή Παπαφλέσσας, με σκοπό να πείσουν τους προεστούς για την έναρξη της επανάστασης και να την οργανώσουν. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, αποβιβάστηκε στις 6 Ιανουαρίου του 1821 στη Μάνη, όπου συνάντησε του Μανιάτες προεστούς και οπλαρχηγούς, ανάμεσα τους και τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, ο οποίος ήτο, ο πιο ισχυρός πρόκριτος της Μάνης και κατάφερε να τους πείσει για την έναρξη της Επανάστασης στην Πελοπόννησο.Στις 26 Ιανουαρίου του 1821, πραγματοποιήθηκε η συνέλευση της Βοστίτσας, στο σημερινό Αίγιο. Σ’ αυτή τη συνέλευση, συμμετείχαν οι προεστοί της Πελοποννήσου και ο Παπαφλέσσας, ο οποίος ήτο, ένας από τους απεσταλμένους της Φιλικής Εταιρείας στη Πελοπόννησο. Στη συνέλευση, αποφασίστηκε εν τέλει, η επανάσταση να ξεκινήσει στις 25 Μαρτίου του 1821.
Εικόνα 3: Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ευλογεί τη σημαία της Επανάστασης.
Στις 17 Μαρτίου του 1821, ξεκίνησε η επανάσταση στην Αρεόπολη της Μάνης στη Λακωνία. Στις 23 Μαρτίου, απελευθερώθηκε η πόλη της Καλαμάτας. Στη κατάληψη της πόλης, επικεφαλής των Ελλήνων επαναστατών, ήσαν ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο Αναγνωσταράς (ο Αναγνώστης Παπαγεωργίου) και ο Παπαφλέσσας. Όλοι ορκίστηκαν να πολεμήσουν για την ελευθερία και για την ανεξαρτησία της Ελλάδας. Στις 25 Μαρτίου του 1821, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, σήκωσε το λάβαρο της επανάστασης στα Καλάβρυτα.
Οι Έλληνες επαναστάτες κατέλαβαν το Άργος και οι μουσουλμάνοι της συγκεκριμένης πόλης κατέφυγαν στο Ναύπλιο, ενώ στα Λαγκάδια (οικισμός του νομού Αρκαδίας), ο Κανέλλος Δεληγιάννης κατέλαβε το συγκεκριμένο οικισμό και σκότωσε όλους τους Οθωμανούς Τούρκους του οικισμού. Μέχρι το τέλος Μαρτίου, είχε ξεσηκωθεί όλη η Πελοπόννησος.
Στη συνέχεια, οι Έλληνες επαναστάτες της Πελοποννήσου σημείωσαν μεγάλες στρατιωτικές επιτυχίες έναντι των Οθωμανών Τούρκων.
Πιο συγκεκριμένα: Nίκησαν τους Οθωμανούς Τούρκους στη Καρύταινα, περιοχή του νομού Αρκαδίας στις 27 Μαρτίου, στο Λεβίδι (οικισμός εγγύς της Τρίπολης) στις 14 Απριλίου, που αποτελεί και τη πρώτη μεγάλη νικηφόρα μάχη των Ελλήνων επαναστατών.
Στις 12 και 13 Μαίου, κατάφεραν και νίκησαν τον πολυάριθμο τουρκικό στρατό στη μάχη, που διεξήχθη στο Βαλτέτσι (οικισμός του νομού Αρκαδίας) και αυτή η νίκη είχε, ως αποτέλεσμα να ανοίξει ο δρόμος για τη πολιορκία και την κατάληψη της Τριπολιτσάς (της Τρίπολης), όπερ και εγένετο, στις 23 Σεπτεμβρίου του 1821.
Η μάχη αυτή (του Βαλτετσίου), προήλθε μετά από το ιδιοφυές στρατιωτικό σχέδιο, που εφάρμοσε ο Κολοκοτρώνηςκαι τη γενναιότητα, που έδειξαν οι Έλληνες επαναστάτες, στη συγκεκριμένη μάχη.
Σ’ αυτό το σημείο, πρέπει να τονίσουμε ότι, είχαν προηγηθεί σπουδαίες νικηφόρες μάχες, στις οποίες είχαν νικήσει οι Έλληνες επαναστάτες, όπως στη μάχη των Δολιανών και των Βερβένων στις 18 Μαίου, όπου επικεφαλής των Ελλήνων, ήτο ο Νικηταράς (ο Νικήτας Σταματελόπουλος), στη μάχη του Λάλα (οικισμός του νομού Ηλείας), που διεξήχθη, από τις 9 έως τις 13 Ιουνίου και στη μάχη της Γράνας, που έλαβε χώρα, έξωθεν της Τρίπολης, στις 10 Αυγούστου του 1821.
Όλες οι παραπάνω μάχες, αποτέλεσαν στρατιωτικές επιτυχίες των Ελλήνων επαναστατών και έθεσαν τα θεμέλια για την εδραίωση της επανάστασης στη Πελοπόννησο. Σ’ όλες τις παραπάνω μάχες, διακρίθηκαν οι Έλληνες για την ανδρεία και το θάρρος τους και παράλληλα, διακρίθηκαν σπουδαίοι οπλαρχηγοί για την ανδρεία τους και τη στρατιωτική τους ιδιοφυία, όπως ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Νικηταράς, ο Δημήτριος Πλαπούτας, ο Παπαφλέσσας, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο Αναγνωσταράς, ο Μητροπέτροβας και άλλοι.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ:
Καταληκτικά, οι Έλληνες επαναστάτες κατάφεραν να σημειώσουν μεγάλες στρατιωτικές νίκες στις περισσότερες μάχες, οι οποίες διεξήχθησαν το 1821. Έδειξαν απαράμιλλο θάρρος, γενναιότητα και ανδρεία και μέσω αυτών, κατάφεραν να εδραιώσουν την επανάσταση στη Πελοπόννησο και να θέσουν τις βάσεις για την ελευθερία και την ανεξαρτησία της Ελλάδας.
Επιμέλεια: Βαγγέλης Κούλης για το Hondos News.
