Συνέντευξη παραχώρησε στο Hondos News και
τους Θανάση Χόντο, Σωτήρη Σουχλέρη και Βαγγέλη Κούλη, ο κ. Γιώργος Πραχαλιάς, που
αποτελεί τακτικό μέλος της Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών για τα γεγονότα
της Ελληνικής Επανάστασης από το 1822-1825.
Σε προηγούμενη ανάρτηση, παρακολουθήσατε το Α’ μέρος της συνέντευξης, στο παρών άρθρο θα έχετε την δυνατότητα να δείτε το δεύτερο και τελευταίο μέρος της συνέντευξης.
Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε για άλλη μια φορά τον κ. Πραχαλιά για την παραχώρηση αυτής της συνέντευξης, να του ευχηθούμε υγεία και κάθε προσωπική ευτυχία.Στη συνέχεια, θα έχετε τη δυνατότητα να
παρακολουθήσετε τις σημαντικότερες απαντήσεις από την συνέντευξη, ενώ ολόκληρη τη συνέντευξη μπορείτε να την παρακολουθήσετε εδώ
Πρώτος
Εμφύλιος Πόλεμος (1823-1824)
1)Τι προηγήθηκε του Πρώτου Εμφυλίου και φτάσαμε έως εδώ;
Προηγήθηκαν δύο σημαντικά πράγματα: α) Το στρατιωτικό τοπίο, είναι η συντριπτική νίκη των Ελλήνων στα Δερβενάκια όπου όλοι αναγνωρίζουν ως αδιαφιλονίκητο ηγέτη της Επανάστασης τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, η Πελοποννησιακή Γερουσία τον αναγνωρίζει ως αρχιστράτηγο όλης της Επανάστασης στο Μοριά. β)Το πολιτικό σκέλος που έχει προηγηθεί του Εμφυλίου, είναι η πλέον φατριαστική Εθνοσυνέλευση της Εθνεγερσίας, που είναι η Εθνοσυνέλευση του Άστρους.
Εκεί, η Πτέρυγα των Ολιγαρχικών, καταφέρνει να συντρίψει την πτέρυγα των στρατιωτικών η οποία για άλλη μια φορά δεν χειρίστηκε σωστά το όλο θέμα. Αυτά τα δύο γεγονότα είναι οι δύο βασικές αιτίες που οδήγησαν στον Πρώτο Εμφύλιο.
2)Ποιες ήταν οι συνέπειες του πρώτου Εμφυλίου και πως αυτός έληξε;
Οι συνέπειες του πρώτου εμφυλίου, είναι η στρατιωτική αποδυνάμωση της Επανάστασης και ειδικά του κέντρου Βάρους που ήταν η Τριπολιτσά και η αποδυνάμωση του Θ. Κολοκοτρώνη εντός της πτέρυγας των στρατιωτικών. Το σημαντικότερο αποτέλεσμα, ήταν η καταδολίευση του κύρους του Κολοκοτρώνη, εκεί που αντλούσε την ουσία της ύπαρξής του, στρατιωτικά και πολιτικά αυτή ήταν η μεγαλύτερη συνέπεια του πρώτου εμφυλίου.
Δεύτερος Εμφύλιος Πόλεμος (1824-1825)
1)Πως φτάσαμε στον δεύτερο Εμφύλιο Πόλεμο;
Ο πρώτος εμφύλιος πόλεμος, λήγει με την παράδοση του Ναυπλίου, από τον γιο του Θ. Κολοκοτρώνη, τον Πάνο Κολοκοτρώνη, που αποτελεί μια σπουδαία προσωπικότητα.
Ενώ ο Πρώτος Εμφύλιος ήταν εμφύλιος ολιγαρχικών, πολιτικών, στρατιωτικών, ο Δεύτερος Εμφύλιος μετατρέπεται σε έναν εμφύλιο πόλεμο Βορείων Νοτίων, Ρουμελιωτών, Ηπειρωτών και Νησιωτών όπου η Κυβέρνηση, εκμεταλλεύεται τα δάνεια της Αγγλίας εξαγοράζοντας πληθώρα καπεταναίων και συγκροτούν αυτό το μέτωπό.
Από την άλλη πλευρά είναι οι Μοραΐτες, στρατιωτικοί και κοτζαμπάσηδες του Μοριά, συμμαχούν για να αντιμετωπίσουν τον μεγάλο κίνδυνο, τον οποίο βλέπουν όλοι ξεκάθαρα και είναι η τριανδρία Μαυροκορδάτος, Κολλέτης, Κουντουριώτης.
2)Πως φτάσαμε στην ένοπλη σύγκρουση;
Με τα δάνεια της Αγγλίας, η Κυβέρνηση εξαγόρασε όλες τις φυλές του Ισραήλ, και τους έστρεψε εναντίον της πτέρυγας του Κολοκοτρώνη και των Μοραϊτών.
Υπάρχει μια έξαψη των παθών στο άκουσμα των λυρών που έρχονται από την Αγγλία. Και πέρα από αυτό, η Κυβέρνηση εξαγόρασε και πολλούς μισθαντάρτες από όλη την βαλκανική χερσόνησο, από Αλβανία, Βουλγαρία, Σερβία και μαζί με ρουμελιώτικα στρατεύματα κατεβαίνουν στον Μοριά για να πολεμήσουν. Ξεσπούν απίστευτες αγριότητες μεταξύ Ελλήνων, χειρότερες από ότι μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων.
Καταλήγουμε στο τραγικό γεγονός της δολοφονίας του Πάνου Κολοκοτρώνη με το οποίο έληξε ο πόλεμος. Είχαν διεξαχθεί περίπου 100 απόπειρες δολοφονίας εναντίον του Γέρου, που απέτυχαν και τότε σκέφτηκαν πως θα τον εξοντώσουν ηθικά.
Μεθοδεύτηκε, οργανώθηκε και εκτελέστηκε η δολοφονία της μεγάλης αγάπης του Κολοκοτρώνη. Ο Γέρος δεν πήγε ούτε στην κηδεία, αποσύρθηκε στην Σταμνίτσα και παραδόθηκε στα στρατεύματα τις Κυβέρνησης, που μπήκαν στην Γορτυνία και ξεκίνησαν βιαιότητες. Φυλακίστηκε στην Ύδρα.
Τουρκοαιγύπτιοι
Τι περιλάμβανε η συμφωνία Μαχμούτ ΙΙ και Μοχάμεντ Άλι το 1824;
Στα τέλη του 1823 η επανάσταση έχει κερδίσει την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Με το δόγμα Μονρόε και τα δάνεια της Αγγλίας, η Ελλάδα έχει έμμεσα διπλωματική αναγνώριση. Η Αυτοκρατορία ζητά σύμμαχο στον Μοχάμεντ Άλι της Αιγύπτου.
Έχουμε κερδίσει το 1824. Το αντάλλαγμα ήταν η κυριαρχία της Κρήτης και η ηγεμονία του Μοριά στην Αίγυπτο. Ουσιαστικά για πάψει η επανάσταση και να μην επεκταθεί, παραχώρησαν την Κρήτη, που θα καθιστούσε κλειστή αιγυπτιακή λίμνη την μεσόγειο. Παραχώρησαν τον έλεγχο της μεσογείου, όχι διαστρωμένος και οργανωμένος σαν τον Αιγυπτιακό.Πλοία στο Αιγαίο
1)Στο τέλος του 1824 πόσα πλοία ήρθαν στο Αιγαίο;
Όταν ο Ιμπραήμ ξεκίνησε την εισβολή του από την Αίγυπτο, πάτησε την Κρήτη και ουσιαστικά θέλησε να έρθει στο Μοριά έστειλε μεγάλο τμήμα του στόλου του να καταπατήσει τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και να πιάσει τα παράλια του Μοριά.
Μιλάμε για ένα στόλο από 40-52 πλοία, πανίσχυρα πλοία όχι απλώς πολεμικά. Ο Αιγυπτιακός στόλος είχε μεταγωγικά, πλοία ανεφοδιασμού, κανονιοφόρους, φρεγάτες, βαριά πλοία, ήταν ένας στόλος άρτια οργανωμένος, άψογα εκπαιδευμένος και ήξερε να μάχεται σε οργανωμένες ναυτικές και χερσαίες επιχειρήσεις. Αντίστοιχος του δεν υπήρχε.
Σφαγές στα Νησιά κατά το έτος 1824
1) Έγιναν σφαγές στα νησιά κατά το έτος 1824 και αν ναι σε ποια νησιά;
Ο Ιμπραήμ αποβιβάστηκε στην Κρήτη, όπου κατέπνιξε την επανάσταση και τη χρησιμοποίησε ως ορμητήριο του. Στη συνέχεια, κινήθηκε με το στόλο του προς τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, με σκοπό να τα καταλάβει. Ισοπέδωσε το νησί της Κάσου και τα Ψαρά, ενώ δύο χρόνια νωρίτερα είχε γίνει η σφαγή της Χίου. Ο Αιγυπτιακός στόλος επιχείρησε να καταλάβει και τη Σάμο, αλλά δε τα κατάφερε.
Η Έλευση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο
1)Ποιος ήταν ο πρώτος σταθμός του Ιμπραήμ Πασά στην Πελοπόννησο;
Ο Ιμπραήμ έχοντας εξασφαλίσει το Ανατολικό Αιγαίο ουσιαστικά αποβιβάζεται στα Ανατολικά Παράλια η Μεθώνη, Κορώνη, Πύλος, Νιόκαστρο και Σφακτηρία πέφτουν σχεδόν αμέσως, ήταν αμυντικές οχυρώσεις από την εποχή των Φράγκων.
Ο Ιμπραήμ αποβιβάζεται εκεί και αρχίζει ανενόχλητος να αποβιβάζει και άλλο στρατό, ερχόμενος από την Κρήτη και να ενισχύει το προγεφύρωμα του στα Μεσσηνιακά παράλια, ξέρει ότι μπορεί να βαδίσει προς την ενδοχώρα καθώς λείπει ο Θ. Κολοκοτρώνης ο οποίος βρισκόταν έγκλειστος στις φυλακές.
2)Γιατί επιλέχτηκε ο Ιμπραήμ και ποιες στρατιωτικές επιτυχές είχε στο ενεργητικό του;
Ο Ιμπραήμ Πασάς ήταν μια τρομακτική στρατιωτική φυσιογνωμία εκείνης της εποχής. Αιμοσταγής, αδίστακτος, ένας άνθρωπος που του έδινε χαρά η συντριβή του αντιπάλου, όχι μόνο σκληρός απέναντι στους αντιπάλους του και στους ηττημένους, αλλά και στον χαρακτήρα του.
Ήταν μισάνθρωπος, αιμοδιψής, έπαιρνε χαρά από τον βασανισμό και τον πόνο του αντιπάλου και αυτό εξηγείται από την ανάλυση της προσωπικότητας του στα παιδικά του χρόνια και την εφηβεία του.
Ο πατέρας του, τον έστειλε πολύ νέο στην νότια ενδοχώρα να καταστείλει εκεί εξεγέρσεις, για να απαλλαγεί από την παρουσία του. Τα κατάφερε παρότι νέος, διότι, ήταν αδίστακτος και στρατιωτικά ικανότατος. Στάλθηκε μετά να καταστείλει την εξέγερση των Ουαχαμπιτών στην Αραβική χερσόνησο. Μια φυλή που κανείς δεν είχε μέχρι τότε καταφέρει να νικήσει, ο Ιμπραήμ τους συνέτριψε και έγινε πασάς τριών υπουρίδων, ίδιος βαθμός με τον πατέρα του.
Για αυτόν το λόγο τον ζήτησε ο Μαχμούτ ΙΙ να αναλάβει το 1825, αλλά και ο πατέρας του για να απαλλαγεί τον έστειλε στον Μοριά.
3)Ποιες πόλεις κατέλαβε στην ενδοχώρα της Πελοποννήσου;:
Καταλαμβάνει άμεσα Μεθώνη, Κορώνη Πύλο, κατατροπώνει το στράτευμα που έστειλε η Κυβέρνηση στην μάχη στα κρεμμύδια με επικεφαλής τον Κυριάκο Σκούρτη και είναι έτοιμος να βαδίσει στην ενδοχώρα.
Αποφυλακίζεται ο Κολοκοτρώνης αλλά καταλαβαίνει πως, επειδή δεν έχει μπορεί να αντιμετωπίσει των Ιμπραήμ, πρέπει να τον εμποδίσει να καταλάβει την Τριπολιτσά με τα τείχη της. Την άνοιξη τον αντιμετώπισε στην μάχη της Τραμπάλας, λίγο έξω απ’ τα στενά της Μεγαλόπολης.
Ο Γέρος ζήτησε από την κυβέρνηση να κατεδαφίσει τα τείχη της πόλης όσο τον καθυστερούσε, ξέροντας πως εάν καταληφθεί μαζί με αυτά θα είναι αήττητος ο Ιμπραήμ. Η κυβέρνηση δεν το έκανε και ο Ιμπραήμ μπήκε στην Τρίπολη, αφού υπερκέρασε τον Κολοκοτρώνη. Κινήθηκε αστραπιαία να καταλάβει το Ναύπλιο όπου όμως κερδήθηκε στους Μύλους από τον Υψηλάντη.
4)Υπήρξε σχέδιο εξολόθρευσης των Ελλήνων που θα το εφάρμοζε ο Ιμπραήμ;:
Είχε ξεκάθαρο σχέδιο εθνοκάθαρσης, αφανισμού του ελληνισμού όχι μόνο με τις σφαγές που έκανε στα νησιά. Πουλούσε γυναικόπαιδα, την ράτσα των Ρωμιών, σε σκλαβοπάζαρα και έφερνε με κορβέτες πληθώρα φελάχων για ριζώσει όπως έλεγε καινούργια ράτσα.
Ξεχνούν όλοι αυτή την πραγματικότητα που τεκμηριώνεται και από τουρκικές, αγγλικές και αιγυπτιακές πηγές και από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Είναι ίσως το μεγαλύτερο έγκλημα σε βάρος του Ελληνισμού στην διάρκεια της επανάστασης. Την εθνοκάθαρση σε μεγάλο βαθμό την πέτυχε. Ο Κολοκοτρώνης του έγραφε χαρακτηριστικά πως «πέτρα πάνω στην πέτρα να μην μείνει εμείς δεν προσκυνούμε». Με αυτή του την φράση αποτυπώνετε ξεκάθαρα το ποιοι είναι από ιδρύσεως κόσμου οι κάτοικοι και ιδιοκτήτες αυτής της Γης.
Μάχες στη Στερεά Ελλάδα
1)Ποιες ήταν οι μάχες, οι οποίες διεξήχθησαν στην Στερεά Ελλάδα κατά το έτος του 1825;
Κατ’ αρχήν, το 1825 διαγράφεται το στρατιωτικό σκέλος της Επανάστασης. Στη Στερεά Ελλάδα, ο Κιουταχής νικάει και ‘’σαρώνει’’ όλη τη Στερεά Ελλάδα. Βέβαια, δεσπόζει η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου το 1825 από τον Κιουταχή.
2)Γιατί αποφάσισε ο Ιμπραήμ να κινηθεί προς τη Στερεά Ελλάδα υπήρχε κάποιος λόγος που έγινε αυτό;
Παρά το γεγονός ότι ο Κιουταχής είχε μεγάλο στράτευμα άνω των 25.000 Οθωμανούς εκπαιδευμένους, ήταν ο πιο σύγχρονος στρατηγός που είχε η Οθωμανική Αυτοκρατορία εκείνη την περίοδο, δεν κατορθώνει να καταβάλει το Μεσολόγγι.
Είναι ένας στρατηγός, που θέτει το συμφέρον της χώρας, πάνω από το δικό του, αναφέρει χωρίς ενδοιασμό στον Σουλτάνο τον Μαχμούτ, ότι δεν γίνεται να πάρουν το Μεσολόγγι και αυτό θα είχε τεράστια ψυχολογική επίδραση και στους Ρουμελιώτες και τους Μοραΐτες, το Μεσολόγγι έπρεπε να πέσει για πολιτικούς και στρατιωτικούς λόγους.
Δεν διστάζει να πει στον Σουλτάνο ότι θα πρέπει να ζητήσουν τη βοήθεια του Ιμπραήμ. Ο Μαχμούτ αναγκάζεται να ζητήσει τη βοήθεια του Ιμπραήμ και στη Ρούμελη να συμπράξει δηλαδή με τον Κιουταχή για να πέσει το Μεσολόγγι του.
3)Όταν ο Ιμπραήμ αποφάσισε να κινηθεί προς τη Στερεά Ελλάδα οι οπλαρχηγοί έκαναν κάποιες κινήσεις για να τον απωθήσουν;
Ο Κολοκοτρώνης αντιλαμβάνεται ότι ο Ιμπραήμ θα ενισχύσει τον Κιουταχή για να χτυπήσει το Μεσολόγγι. Ο ‘’Γέρος’’ στέλνει επιστολές προς όλους τους οπλαρχηγούς της Επαρχίας να προσπαθήσουν να καθυστερήσουν τον Ιμπραήμ. Προσπαθεί να τον κρατήσει καθώς δεν έχει οργανωμένο στράτευμα, με φοσκιές και καταδρομικές ενέργειες, ο Κολοκοτρώνης προσπαθεί να προκαλέσει κατατριβή των δυνάμεων του Ιμπραήμ να μην φτάσουν στο Μεσολόγγι.
Στη Στερεά Ελλάδα οι οπλαρχηγοί στερούνται μιας αντίστοιχης προσωπικότητας όπως ο Θ. Κολοκοτρώνης, υπάρχει μόνο ο Καραϊσκάκης ο οποίος υποφέρει από φυματίωση, δεν υπάρχουν μεγάλοι καπεταναίοι για να βοηθήσουν τους Μεσολογγίτες. Είναι αβοήθητοι. Ο Κιουταχής έχει μεριμνήσει να εξολοθρεύσει όλους τους φυλάκους στρατιωτικής και υλικής βοήθειας προς το Μεσολόγγι.
Έξοδος
του Μεσολογγίου
1) Ποιος ήταν ο διεθνής αντίκτυπος της Εξόδου του Μεσολογγίου;
Η Έξοδος του Μεσολογγίου είχε διεθνή αντίκτυπο. Πιο συγκεκριμένα: οι Ευρωπαίοι συγκινήθηκαν από την γενναία και ηρωική στάση των Πολιορκούμενων, από τις σφαγές, οι οποίες εκτυλίχθηκαν κατά τη διάρκεια της άλωσης του Μεσολογγίου και την αυταπάρνηση, που έδειξαν οι Μεσολογγίτες.
Αυτά τα γεγονότα επηρέασαν τις Μεγάλες Δυνάμεις, οι οποίες αποφάσισαν να βοηθήσουν τους Έλληνες επαναστάτες. Μάλιστα, ο Διονύσιος Σολωμός έγραψε το ποίημα ‘’Ελεύθεροι Πολιορκημένοι’’ τιμώντας τους Μεσολογγίτες, ενώ όσον αφορά τους Έλληνες επαναστάτες, ισχυροποιήθηκε η στρατιωτική ηγεσία από την πολιτική.
..............................................................................................................
Ευχαριστούμε για άλλη μια φορά τον κ. Γιώργο Πραχαλιά για αυτή την όμορφη συζήτηση, στην οποία έγιναν γνωστά αρκετά γεγονότα της περιόδου 1822-1825, καθώς και εσάς που μας παρακολουθήσατε.
Μείνετε συντονισμένοι καθώς συνεχίζονται τα Αφιερώματα στην Ελληνική Επανάσταση!