Συνέντευξη για τα σημαντικότερα γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης από το 1814 μέχρι και το 1821, παραχώρησε στο Hondos News και στους Θανάση Χόντο και Σωτήρη Σουχλέρη, ο Καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου κ. Αθανάσιος Χρήστου.
Ακολουθούν οι σημαντικότερες ερωτήσεις αλλά και οι απαντήσεις που μας έδωσε ο Καθηγητής τον οποίο ευχαριστούμε από καρδιάς.
Ολόκληρη τη συνέντευξη μπορείτε να την ακούσετε πατώντας εδώ
Φιλική Εταιρεία
Ποιος ήταν ο σκοπός ίδρυσης της Φιλικής
Εταιρείας;
Η Φιλική Εταιρεία, ιδρύθηκε το 1814 στην Οδησσό της Τσαρικής Ρωσίας, προσπαθώντας να αποφύγει τα λάθη του παρελθόντος, να αξιοποιήσει τις κατακτήσεις και να πατήσει σε δύο πυλώνες, του Ελευθεροτεκτονισμού και του Καρμποναρισμού.
Η Φιλική Εταιρεία, καταφέρνει να αποφύγει τα λάθη
του παρελθόντος και να δει με αισιοδοξία τα πράγματα. Αυτό το κατάφερε διότι
μέσα σε 6,5 με 7 χρόνια, δρομολόγησε τις εξελίξεις και τις διαδικασίες για να
βγει προς τα έξω η Επανάσταση του 1821.
Γιατί η Φιλική Εταιρεία θεωρήθηκε η
σημαντικότερη από όλες τις μυστικές οργανώσεις που υπήρχαν τότε;
Η Φιλική εταιρεία θεωρήθηκε από τις σημαντικότερες γιατί κατάφερε από την αρχή της ίδρυσής μέχρι και τις αρχές του 1821, να δρομολογήσει την επανάσταση του 1821 και να δώσει την δυναμική της απαρχής. Αυτό το έκανε με αποτελεσματικό τρόπο γι’ αυτό είναι περισσότερο γνωστή.
Εκτός από την Φιλική υπήρχαν και άλλες σημαντικές
μυστικές εταιρείες, όπως για παράδειγμα: το Ελληνόγλωσσον Ξενοδοχείον, η
Φιλόμισθος Εταιρεία, η εταιρεία των Φιλομούσων, η εταιρεία Δάμωνος και Φιντίου,
το Ρόπαλον του Ηρακλέους που είχε συγκροτηθεί από τον Ρήγα Βελεστινλή- Φεραίο.
Επομένως είχαμε πλειάδα μυστικών εταιρειών, έμεινε
όμως η Φιλική Εταιρεία διότι κατάφερε το ακατόρθωτο, να συσπειρώσει δηλαδή τους
Έλληνες και να φέρει την προσδοκία όλων των Ελλήνων που ήταν η Επανάσταση.
Αρχικά, έβλεπαν αν ο προς μύηση υποψήφιος είχε μια
ιδιαίτερη αγάπη προς την Ελευθερία, αν ήταν πατριώτης, ευπατρίδης, αν ήταν
στοχαστικός άνθρωπος, αν είχε μια ξεκάθαρη πορεία στη ζωή του, αν είχε μια
στόχευση ευαισθητοποιημένη, όσον αφορά την Εθνική υπόθεση.
Η μύηση των υποψηφίων γινόταν στο πλαίσιο μιας εμπιστευτικότητας, δηλαδή τους απομόνωναν σε έναν αποστειρωμένο κοινωνικά χώρο παίρνοντας όλα τα μέτρα και τις προφυλάξεις. Προσέγγιζαν τους συγκεκριμένους ανθρώπους και τους μυούσαν μπροστά σε ένα Ευαγγέλιο ακολουθώντας το πρώτο τυπικό μύησης.
Μετά και την αποτυχία του Υψηλάντη στη
Μολδοβλαχία πότε ξεκινά η επανάσταση στην κυρίως Ελλάδα;
Από τις αρχές του Μάρτη, βλέπει κανείς διάφορες
Επαναστατικές πρωτοβουλίες και στον Βορρά της Πελοποννήσου αλλά και στον Νότο
του Μοριά και σε κάποιες τοποθεσίες στη Ρούμελη.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι από τις 17 Μαρτίου 1821 εξεγείρονται οι Μανιάτες με τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και έχουμε μια δοξολογία στον Ναό των Αγίων Ταξιαρχών στην Τζίμοβα, στην Αρεόπολη.
Στις 23 Μαρτίου 1821, καταφέρνουν με αναίμακτο τρόπο χάριν του στρατηγήματος του Παπαφλέσσα να απελευθερώσουν την Καλαμάτα. Η Καλαμάτα είναι η πρώτη απελεύθερη πόλη του μαχόμενου και επαναστατημένου Ελληνισμού.
Στις 15 Μαρτίου 1838, με το περίφημο διάταγμα 980 του Όθωνα, έχουμε τη θεσμοθέτηση της
25η Μαρτίου ως ημέρα Εθνικής Επετείου, ημέρα που θα θυμόνταν οι
Έλληνες και θα τιμούσαν το γεγονός της 25ης Μαρτίου.
Πως οργανώθηκε η Επανάσταση στο Μοριά;
Έχουμε διάσπαρτες επαναστατικές εστίες σε όλο το
Μοριά και τη Ρούμελη διότι ο Ελληνικός χώρος είναι κατακερματισμένος. Η κάθε
κοινότητα, επαρχία ανάλογα με το πως είχαν δημιουργηθεί τα όρια της τοπικής
αυτοδιοίκησης των Ελληνικών κοινοτήτων πριν την Επανάσταση του 1821, είχε
επαναστατήσει.
Αυτός που ενοποίησε αυτό τον κατακερματισμό των Ελληνικών επαναστατικών εστιών, δεν είναι άλλος από τον σπουδαίο Θεόδωρο Κολοκοτρώνη ο οποίος ήταν παρών σε όλες αυτές τις κινητοποιήσεις.
Ο Κατακερματισμός των Ελληνικών κοινοτήτων, αίρεται
με την απελευθέρωση της Τριπολιτσάς στις 23/9/1821 και με ενδιάμεσες νικηφόρες
μάχες που δίνουν οι Έλληνες τόσο στη Ρούμελη όσο και στο Μοριά, με αποτέλεσμα
το επόμενο βήμα είναι να επιβληθεί σε θεσμικό επίπεδο η Επανάσταση και αυτό
έγινε με την πρώτη Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων στην Επίδαυρο.
Έχουμε και άλλες συμπλοκές πριν το Βαλτέτσι
ουσιαστικά είναι μια πολύ σημαντική μάχη που έγινε στις 12 με 13 Μαΐου.
Ο Κολοκοτρώνης αναφέρει στα απομνημονεύματα του για τη μάχη στο Βαλτέτσι:‘’επί 23 ώρες πολεμούσαμε και αν τότε εχαλιώμεθα δεν θα ξανακάναμε ορδή’’, γιατί τότε καταφέρνουν οι Πελοποννήσιοι, οι Γραικοί να αποδημήσουν την αγκύλωση που είχαν ότι ο Οθωμανός είναι ανίκητος,
Το πρόβλημα τους ήταν ότι όταν έβλεπαν τους Τούρκους το έβαζαν στα πόδια, αυτό βέβαια εξηγείται καθώς οι άνθρωποι αυτοί δεν ήταν μαθημένοι στα όπλα.
Πως οργανώθηκε η Άλωση της Τριπολιτσάς
και ποια ήταν η συμβολή του Κολοκοτρώνη;
Υπεύθυνος της πολιορκίας της Τριπολιτσάς, είναι ο Δημήτριος Υψηλάντης ο οποίος έχει κατέβει με πληρεξουσιότητα του αδελφού του Αλέξανδρου Υψηλάντη στις 8 Ιουνίου 1821, στην Ύδρα, κατόπιν στις Σπέτσες και μετά φτάνει στα Βέρβενα
Η εμβληματικότερη φυσιογνωμία του αγώνα είναι ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ένας σπουδαίος, μοναδικός, με στρατιωτική ιδιοφυΐα, εφάμιλλος, ένας άνθρωπος με ανοιχτούς ορίζοντες, ανεξίκακος, δυνατός.
Στις 10 Σεπτεμβρίου 1821, ενώ περίμενε να πέσει η
Τριπολιτσά και δεν έπεφτε, συνομολόγησε την περίφημη συμφωνία της Μπέσας, με
τους 8.000 μάχιμους, πολεμοχαρείς Τούρκο Αλβανούς πολεμιστές, που βρίσκονται
μέσα στο Φρούριο της Τριπολιτσάς.
Ο Μανώλης Δουνιάς, ένας ευφυέστατος Έλληνας από τον Πραστό της Ορεινής Γορτυνίας καταφέρνει
να πείσει τους Οθωμανούς να αποχωρήσουν από την πύλη της Τριπολιτσάς. Όταν το
καταφέρνει αυτό και ανεβαίνει στην πύλη, ξεκινά να ρίξει τα σχοινιά για να
ανέβουν οι πρώτοι Αγιοπετρίτες, οι οποίοι άνοιξαν και την κεντρική πύλη για να
εισέλθουν τα Ελληνικά στρατεύματα και να σκορπίσουν φωτιά και όλεθρο στους
Οθωμανούς.
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης είναι ο εμπνευστής του
περίφημου στρατηγήματος στη Γράνα στις 10 Αυγούστου 1821. Όταν οι Οθωμανοί
βγαίνουν από το κάστρο της Τριπολιτσάς για να εξασφαλίσουν τροφές, τους στήνει
μια παγίδα στα ανοιχτά της Νεστάνης.
Δηλαδή βάζει Έλληνες πλάτη με πλάτη να πολεμήσουν και να αναχαιτίσουν τους Οθωμανούς που είχαν πάει προς τη Νεστάνη, για να βρουν τροφή και επέστρεφαν στην Τριπολιτσά.
Θα πρέπει να λέμε Άλωση ή Απελευθέρωση
της Τριπολιτσάς;
Είτε έτσι είτε αλλιώς σημασία έχει το αποτέλεσμα.
Όπως μας είπε ο Καθηγητής, ο ίδιος χρησιμοποιεί τον παλαιό όρο Άλωση της
Τριπολιτσάς γιατί έτσι έχει καθιερωθεί.
Οι Έλληνες την κατέλαβαν με την στρατιωτική αξιοσύνη τους, το σπαθί και την ανδρεία τους.
...............................................................................................................
Να ευχαριστήσουμε για άλλη μια φορά τον Καθηγητή τον κ. Χρήστου, για την παραχώρηση αυτής της συνέντευξης στην οποία έγιναν γνωστά πολλά γεγονότα, που διαδραματίστηκαν κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης.
Τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, είναι μια
ευκαιρία να θυμηθούμε μερικά από τα γεγονότα τα οποία θα μας κάνουν να
προβληματιστούμε και να σκεφτούμε το κλίμα της εποχής αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν οι άνθρωποι.